Έθιμα
από τους μαθητές
Το Εσπερινό ΕΠΑ.Λ. Ξάνθης φιλοξενεί μαθητές που προέρχονται από ποικίλα πολιτισμικά περιβάλλοντα.
Συχνά είναι μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας ή της χριστιανικής ή κατάγονται από άλλες χώρες.
Κατά την σχολική χρονιά 2022-23, με σκοπό να έρθουν πιο κοντά οι μαθητές μεταξύ τους και να γνωρίσουν ο ένας την κουλτούρα του άλλου, συζητήσαμε μέσα στην τάξη για τα έθιμα που τηρούν κατά την διάρκεια του χρόνου ή σε σημαντικές περιστάσεις όπως ο γάμος και άλλα.
Το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων είναι δημοσιευμένο σε αυτή την ιστοσελίδα, η οποία κατασκευάστηκε στα πλαίσια του μαθήματος "Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ιστοτόπων".
Συμμετείχαν
Β' Πληροφορικής
Σαρή Σεϊμέ, Χαβά Μπατζάκ, Καρά Αϊτέν, Βασίλης Γεωργακόπουλος, Γκιρετλή Τζελάλ, Παναγιώτης Γκριτζάκης, Απόστολος Κοσμάς, Νάντια Λιπόβσκαϊα, Αναστασία Μπογδάνογλου, Σεφέρ Τζανσού, Μαρία Γκαγκαλίδου.
Β' Υγείας
Ντεντε Τζιχατ, Μπεϊχάν Χασήμ Ογλού, Καρυώτου Βασιλεία, Καρά Ναϋμέ, Αγκοΐδου Ελένη, Λιμογιάννη Ειρήνη, Μαρίά Κυριακίδου, Ελένη Παπαδοπούλου, Κονδύλη Χαρίκλεια, Ιωαννίδου Καλλιόπη, Καραοσμάνη Δέσποινα, Ζαφειριάδου Βασιλική, Κουλέ Μινέ.
Εκπαιδευτικοί
Δημήτρης Μπαλουκίδης, Γιώτα Νεοχωρίτου, Βακάλη Ευαγγελία.
Χριστούγεννα στην Μολδαβία
Τα Χριστούγεννα στην Μολδαβία γιορτάζονται στις 7 Ιανουαρίου, επειδή η χώρα ακολουθεί το Ιουλιανό ημερολόγιο. Και εκεί οι Χριστιανοί στολίζουν δέντρο με πολύχρωμα στολίδια και λαμπιόνια. Το σπίτι μοσχοβολάει αρώματα κανέλας και μανταρινιού που χρησιμοποιούνται για τα γλυκίσματα. Το πιο δημοφιλές πιάτο είναι η ρώσικη σαλάτα, η οποία φτιάχνεται από διάφορα λαχανικά, τουρσί και σαλάμι.
Για την παραμονή των Χριστουγέννων το εθιμοτυπικό φαγητό είναι βαρένικι ζύμη με πατάτα, για το οποίο λέγεται ότι όποιος το τρώει δεν τον πιάνει το κακό μάτι. Την ημέρα αυτή τα παιδιά μαζεύονται σε παρέες και λένε τα κάλαντα από σπίτι σε σπίτι. Οι νοικοκύρηδες κερνάνε γλυκά και τους δίνουν χρήματα. Στα χωριά συγγενείς και φίλοι κάνουν περιπάτους φορώντας γούνα αρκούδας. Επίσης φορούν τρομακτικές μάσκες, τραγουδούν τα κάλαντα και χορεύουν, με σκοπό να διώξουν τον παλιό χρόνο και να καλοδεχτούν τον καινούριο.
Κερμέζ
Το Κερμέζ είναι ένα έθιμο κατά το οποίο διοργανώνονται φιλανθρωπικά μπαζάρ στα σχολεία. Γίνεται προς όφελος των μαθητών που δεν βρίσκονται σε θέση να καλύψουν τα έξοδα που απαιτούνται για την μόρφωσή τους. Η εκδήλωση οργανώνεται μία ή και περισσότερες φορές το χρόνο από τους μαθητές.
Οι μαθητές μαζεύουν από τις οικογένειές και τα καταστήματα της περιοχής διάφορα πράγματα που δεν τα χρειάζονται, όπως ρούχα, σχολικά είδη, παιχνίδια, κοσμήματα και άλλα. Επίσης φτιάχνουν ή δέχονται φαγητά και γλυκά από όσους είναι πρόθυμοι να τα προσφέρουν. Στη συνέχεια διοργανώνεται μπαζάρ είτε στον χώρο του σχολείου είτε στην πλατεία της περιοχής είτε σε κάποιο άλλο πρόσφορο μέρος.
Το χρηματικό ποσό που συγκεντρώνεται δίνεται σε μαθητές με οικονομικές δυσκολίες, στο σχολείο για να καλύψει κάποιες ανάγκες του σε υλικά και σε διοργάνωση μαθητικών εκδρομών. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να δοθεί και σε κάποιο μέλος της κοινότητας που δεν πηγαίνει σχολείο.
Ραμαζάνι
Το Ραμαζάνι είναι θρησκευτική γιορτή νηστείας των μουσουλμάνων. Η ονομασία του προέρχεται από τον ένατο μήνα του μουσουλμανικού έτους, στον οποίο σύμφωνα με την παράδοση ο Θεός έδωσε το κοράνι στους ανθρώπους για να τους καθοδηγήσει στη ζωή. Το Ραμαζάνι χαρακτηρίζεται ως ένας από τους “πέντε στύλους” του Ισλάμ και έχει χαρακτήρα υπακοής, εξιλασμού και προσευχής προς τον Θεό.
Καθόλη την διάρκεια του μήνα τηρείται νηστεία στην οποία δεν επιτρέπεται στους πιστούς να φάνε, να πιούνε ή να καπνίσουν από την αυγή μέχρι την δύση του ηλίου. Ακόμη και μια γουλιά νερό αρκεί για να ακυρώσει την νηστεία. Σκοπός της είναι να παροτρύνει τους πιστούς στην προσευχή, να τους απομακρύνει από τις επίγειες απολαύσεις, να τους φέρει πιο κοντά στον Θεό και να τους υπενθυμίσει τα δεινά που περνούν όσοι δεν έχουν την ίδια τύχη με αυτούς στην ζωή. Η νηστεία είναι και μια άσκηση αυτοσυγκράτησης και ένας τρόπος αποτοξίνωσης από επιβλαβής συνήθειες. Από την νηστεία εξαιρούνται τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς, οι έγκυες γυναίκες και οι γυναίκες που βρίσκονται σε έμμηνο ρύση.
Κατά τον μήνα του Ραμαζανιού, συνηθίζεται οι πιστοί να προσφέρουν οικονομική βοήθεια σε φιλανθρωπικούς σκοπούς και να δίνουν φαγητό σε όσους έχουν ανάγκη. Μετά την προσευχή που πραγματοποιείται σε κάθε ηλιοβασίλεμα, οι μουσουλμάνοι συγκεντρώνονται με συγγενείς και φίλους σε ένα μεγάλο τραπέζι που το ονομάζουν “iftar sofrasi”. Πρόκειται για σημαντικό κοινωνικό γεγονός στον μουσουλμανικό κόσμο. Ταυτόχρονα πολλά τζαμιά και φιλανθρωπικά ιδρύματα διοργανώνουν ομαδικά δείπνα και τοποθετούν τραπέζια και κιόσκια σε πλατείες και πάρκα προσφέροντας δωρεάν φαγητό.
Το Ραμαζάνι ολοκληρώνεται κατά τις δέκα τελευταίες νύχτες του μήνα, οι οποίες αφιερώνονται στην προσευχή και το προσκύνημα. Οι πιστοί περιμένουν να εισακουστούν οι προσευχές τους κατά την σημαντική “Νύχτα του Πεπρωμένου” (Kadir Gecesi), η οποία είναι η ιερότερη νύχτα του μήνα, κατά την οποία ο Θεός άρχισε να αποκαλύπτει το Κοράνι στον προφήτη Μωάμεθ.
Το τέλος του Ραμαζανιού γιορτάζεται με μια τριήμερη περίοδο που ονομάζεται “Ramazan Bayram”, η οποία ξεκινά με μια ειδική προσευχή νωρίς το πρωί και συνεχίζεται με εορτασμούς, πλούσια τραπέζια και μοίρασμα δώρων και χρημάτων στα παιδιά. Όταν η πρώτη φλούδα από την νέα Σελήνη γίνει ορατή, τότε ο μήνας του Ραμαζανιού τελειώνει.
Μουσουλμανική Κηδεία
Όταν συγχωρεθεί ένας μουσουλμάνος ή μουσουλμάνα, πρώτα ειδοποιούν τους συγγενείς.Έπειτα ειδοποιούν τον ιμάμη για να πάει στο τζαμί και να διαβάσει στον μιναρέ το κοράνι για τον συγχωρεμένο. Στο τέλος αναφέρει το όνομα του αποθανόντα ώστε να το ακούσουν όλοι και να πάνε στην κηδεία. Οι γυναίκες δεν πηγαίνουν στην κηδεία. Αν ο συγχωρεμένος ήταν άντρας και παντρεμένος τότε η σύζυγος του δεν μπορεί ούτε να το δει και δεν θεωρείται πλέον σύζυγός του.
Έπειτα κάποιος άνθρωπος που κάνει αυτή την δουλειά έρχεται και τον/την πλένει με χλιαρό νερό. Επίσης μαλάζει το σώμα του και βουλώνουν τα ρουθούνια, τα αυτιά και το στόμα με βαμβάκι. Αφαιρούνται ότι χρυσαφικά φοράει ο νεκρός και του ράβουν το σάβανο, το οποίο και του φοράνε. Μόνο το πρόσωπο μένει ακάλυπτο για να το βλέπουν οι συγγενείς και οι φίλοι, τα πόδια είναι απλωμένα και τα χέρια πάνω στην κοιλιά. Σε κάποιες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα μετά από ατύχημα που παραμόρφωσε το πρόσωπο μπορεί να είναι καλυμμένο και το πρόσωπο μετά από αίτημα της οικογένειας.
Μισή ώρα πριν την προσευχή πηγαίνουν στο τζαμί περίπου δέκα άτομα και μαζί με τον χότζα τυλίγουν χαρτονομίσματα και κέρματα. Το ποσό είναι ίσο με τον μισθό που λάμβανε ο νεκρός επί την ηλικια του και προσφέρεται σε όσους έρθουν στην κηδεία για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες του. Έπειτα φωνάζει ο χότζας από τον μιναρέ για να έρθουν όσοι θέλουν για την προσευχή.
Μετά την προσευχή, όλοι μαζί πηγαίνουν στο σπίτι του νεκρού, όπου διαβάζουν λίγο από το κοράνι. Οι άντρες παίρνουν τον νεκρό και πηγαίνουν στο νεκροταφείο ενώ οι γυναίκες διαβάζουν το κοράνι στο σπίτι. Έξω από το νεκροταφείο υπάρχει ένα τραπέζι, όπου τον τοποθετούν και κάνουν την προσευχή της κηδείας. Έπειτα ο χότζας ρωτάει τους παρευρισκόμενους αν ο άνθρωπος που πέθανε ήταν καλός και αν χρωστάει σε κάποιον, τότε να το πει σε κοντινό συγγενή μετά την κηδεία.
Το νεκρό σώμα τοποθετείται μέσα στον τάφο με το κεφάλι προς την Μέκκα. Η παράδοση λέει ότι στον δεξί ώμο στέκεται ο άγγελος που γράφει τις καλές πράξεις, ενώ στον αριστερό ώμο αυτός που γράφει τις αμαρτίες. Γι΄αυτό και το κεφάλι το στρέφουν λίγο προς τα δεξιά. Πάνω από τον νεκρό τοποθετείται χαρτόνι και ανθεκτικές ξύλινες σανίδες ώστε να μην πέσουν χώματα επάνω του. Ύστερα ρίχνουν χώμα από πάνω από τα ξύλα και νερό από το κεφάλι έως τα πόδια, διαβάζεται ακόμα μια προσευχή και φεύγουν όλοι εκτός από τον χότζα.
Ο χότζας διαβάζει το κοράνι με σκοπό να ξυπνήσει τον νεκρό και όταν νιώσει ότι ξύπνησε του ζητάει να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικές με την θρησκεία, όπως ποιός είναι ο προφήτης, ποιό είναι το βιβλίο της θρησκείας και προς τα που κάνει την προσευχή του
Τέλος οι κοντινοί συγγενείς πληρώνουν όσους ασχολήθηκαν με τη φροντίδα της κηδείας. Για εφτά ημέρες οι συγγενείς δέχονται επισκέψεις, διαβάζουν το κοράνι και κερνάνε γλυκά. Όταν περάσουν σαράντα ημέρες οι συγγενείς κερνάνε γλυκά στο τζαμί και διαβάζουν την προσευχή “Μεβλούτ”. Στον ίδιο τάφο μπορεί να θαφτεί μετά από δέκα χρόνια μόνο συγγενής πρώτου βαθμού, εκτός από την σύζυγο για παντρεμένους άντρες.
Χριστιανική Κηδεία
Όταν γίνεται γνωστό ότι πέθανε κάποιος ή κάποια, τότε συγγενείς, φίλοι και γείτονες επισκέπτονται το σπίτι φέρνοντας μαζί τους κερί, θυμίαμα και λουλούδια. Οι πόρτες του σπιτιού παραμένουν ανοιχτές. Οι προσερχόμενοι κάνουν τρεις μετάνοιες με σταυρό προς τον ήλιο, έπειτα θυμιατίζουν το νεκρό σώμα και κάνουν τρεις μετάνοιες χωρίς σταυρό. Στη συνέχεια φιλάνε την εικόνα που βρίσκεται στο στήθος, αφήνουν λουλούδια και απευθύνονται στους κοντινούς συγγενείς με τα λόγια “Ζωή σε λόγου σας”, “Θεός σχωρέσ’τον”, “υπομονή, άλλο κακό να μην δείτε”.
Οι άνθρωποι ξενυχτούν, θρηνούν και μοιρολογούν τον νεκρό. Υπάρχει η δοξασία ότι αν κοιμηθούν ο νεκρός ίσως τους πάρει μαζί του. Το μοιρολόι είναι έθιμο γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Όμηρος παρουσιάζει την Ανδρομάχη μαζί με άλλες γυναίκες να κλαίνε τον Έκτορα, ενώ γι’ αυτό μιλάνε και ο Πολυδεύκης, ο Πλούταρχος στον “Βίο του Σόλωνα”, ο Ευριπίδης στην “Ιφιγένεια εν Ταύροις”, καιθώς και ο Πλάτωνας.
Σε πολλά μέρη της ευρύτερης περιοχής της Θράκης, όπως στο Σκοπό, στα Γανόχωρα, στο Βασιλικό, στην Αγαθούπολη, στις Σαράντα Εκκλησιές και αλλού, ο παπάς χάραζε πάνω σε ένα κεραμίδι τα γράμματα Ι και Χ, δηλαδή Ιησού Χριστός και το έβαζε στο στόμα του νεκρού για να μην βρικολακιάσει, όπως πίστευαν.
Μετά την κηδεία προσφέρεται δείπνο στο σπίτι του νεκρού για όσους τον ξενυχτήσανε. Στρώνουν καταγής το “τραπεζοπάνι” και έτρωγαν φασόλια, πιλάφι, ελιές, τυρί, ζεστό ψωμί και έπιναν κόκκινο κρασί.
Το πένθος κρατάει έως τρία χρόνια για την σύζυγο, την μητέρα και την ανήλικη κόρη και έναν χρόνο για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας Σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να φοράνε μαύρα ρούχα, ενώ η χήρα πρέπει να παραμείνει μαυροφορεμένη για όλο το υπόλοιπο της ζωής της. Επίσης στο σπίτι δεν κερνούσαν γλυκά, παρά μόνον καφέ, ρακί και σταφίδες για μέζε.
Κάποιες από αυτές τις συνήθειες έχουν ατονήσει ή παραλαχθεί στην σημερινή εποχή.
Το έθιμο της Αγίας Βαρβάρας
Κάθε φορά που ξημερώνει 4 Δεκεμβρίου στο σπίτι, όλοι ψάχνουν να βρουν και να φάνε τα γυάλινα μπολ με την αχνιστή «Βαρβάρα» που έχει φτιάξει απ’ το βράδυ η μαμά. Κι έτσι το πρωί το σπίτι μοσχοβολά σουσάμι και κανέλα. Το έθιμο είναι γνωστό και διαδεδομένο στην περιοχή της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Μας έλεγαν από παιδιά ότι είναι συνδεδεμένο με την θεραπευτική ιδιότητα της Αγ. Βαρβάρας, στο να προφυλάσσει και να προστατεύει τα παιδιά από αρρώστιες. Άλλοι πάλι μιλούσαν κυρίως για την αρρώστια της ευλογιάς, που ταλαιπωρούσε για χρόνια τα παιδιά, πριν την ανακάλυψη και εξέλιξη των εμβολίων. Έτσι με αυτόν τον τρόπο καθιέρωσαν στη γιορτή της να προσπαθούν να την «γλυκάνουν» και να μοιράζουν γλυκό σε μπολ, που το ονόμασαν «Βαρβάρα». Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή που συνδέεται με τη λατρεία της Αρχαίας θεάς, της Εκάτης. Στην αρχαία Θράκη η παραγωγή του σιταριού αποτελούσε βασική οικονομική δραστηριότητα. Έτσι γιόρταζαν στις αρχές του χειμώνα τα «Εκαταία» προς τιμήν της θεάς. Αυτή την εποχή οι αποθήκες των σπιτιών ήταν γεμάτες σιτάρι που είχαν θερίσει το καλοκαίρι, καθώς και άλλα προϊόντα, όπως ξηρά σύκα, σταφίδες, καρύδια κλπ, που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με αυτά τα υλικά παρασκεύαζαν το Εκαταίο Δείπνο. Η «Βαρβάρα» πιθανόν αντικατέστησε το Εκαταίο Δείπνο, που προσέφεραν στη θεά ζητώντας να προστατεύει τους ίδιους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και το σιτάρι που είχαν σπείρει λίγο πριν, στο τέλος του φθινοπώρου.
Μια ξεχασμένη προφορική παράδοση λέει ότι στην περίοδο της Τουρκοκρατίας προσπάθησαν αρκετές φορές να δηλητηριάσουν το ψωμί και άλλα τρόφιμα οι εχθροί της χριστιανοσύνης. Όμως κάθε φορά η επέμβαση της Αγίας Βαρβάρας ήταν άμεση. Λένε ότι παρουσιάστηκε στον ύπνο κάποιας γυναίκας και προειδοποίησε τους πιστούς να μην φάνε από το δηλητηριασμένο ψωμί, αλλά να βράσουν σιτάρι και ότι άλλο βρισκόταν στα σπίτια εκείνη την περίοδο (συνήθως ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα), για να περάσουν τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη «Βαρβάρα». Όποια εκδοχή πάντως κι αν δεχθεί ο καθένας, το έθιμο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης.
Για την παρασκευή του γλυκού χρησιμοποιούν 9 είδη. Σιτάρι, αμύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνι και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά. Κάποιοι λένε ότι τα υλικά πρέπει να είναι τουλάχιστον επτά, όσες και οι παιδικές άρρωστιες και ότι η Αγία Βαρβάρα είναι προστατιδα των παιδιών.
Η «Βαρβάρα» παρασκευάζονταν την παραμονή της γιορτής και μοιράζονταν ανήμερα πρωί – πρωί. Σύμφωνα με το έθιμο πρέπει να φάνε όλοι στην οικογένεια και να το μοιράσουν και σε άλλους. Θα έλεγε κανείς ότι προσπαθούν να διατηρήσουν και να αναδείξουν μια κοινωνία αλληλεγγύης. Κι έτσι έβλεπες από κάθε σπίτι να βγαίνουν παιδιά, κρατώντας στα χέρια τους δοχεία με το γλυκό και να το μοιράζουν σε σπίτια της γειτονιάς, απ’ όπου επίσης έπαιρναν τη δική τους «Βαρβάρα» και την πήγαιναν χαρούμενα στο σπίτι. Οι μεγαλύτεροι διηγούνται με συγκίνηση ακόμη και σήμερα ότι ήταν εκείνη η μέρα σαν γιορτή για τα παιδιά. Την περίμεναν κάθε χρόνο με μεγάλη χαρά, Η ατμόσφαιρα ήταν εορταστική. Το σπίτι έπρεπε οπωσδήποτε να λάμπει από καθαριότητα και να είναι πανέτοιμο να δεχτεί κάθε επισκέπτη. Επί πλέον, ο λαός συνέδεσε την ημέρα της γιορτής με τον ερχομό του χειμώνα και το κρύο που όλο και δυναμώνει. Τραγουδούσαν χαρακτηριστικά: «η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει κι ο Άη Νικόλας παραχώνει» ή κάποια άλλη παλιά ρήση, σύμφωνα με την οποία : «Αγιά Βαρβάρα μίλησε και Σάββας απεκρίθη, ο Άη Νικόλας έφτασε με χιόνια φορτωμένος». Γι’ αυτό από τα παλιά χρόνια η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ήταν το χρονικό σημείο που σταματούσαν οι γεωργικές ασχολίες, αλλά και οι φροντίδες που είχαν σχέση με την καθαριότητα των σπιτιών. Και τις μεγάλες νύχτες του Δεκέμβρη οι γιορτές των Αγίων της εκκλησίας μας έδιναν την ευκαιρία στους ανθρώπους να ανταλλάξουν επισκέψεις και να απολαύσουν τη ζεστασιά των καλοστρωμένων σπιτικών.
Επίκεντρο του εορτασμού της Αγ. Βαρβάρας στην περιοχή της Αν. Μακεδονίας και Θράκης αποτελεί η πόλη της Δράμας. Εκεί η Αγία είναι και Πολιούχος. Το όμορφο έθιμο με τα «Καραβάκια» γιορτάζεται εκεί την παραμονή της 4ης Δεκεμβρίου. Επίκεντρο όλων ο μικρός ναός της Αγ. Βαρβάρας, δίπλα στην λίμνη της πόλης και Πάρκο Πηγών Αγ. Βαρβάρας. Εκεί στο μικρό εκκλησάκι ψάλλετε ο εορταστικός Εσπερινός την παραμονή του εορτασμού. Με θέα τη λίμνη. Πανέμορφα, κατανυκτικά, ξεχωριστά. Στη συνέχεια όλος ο κόσμος έρχεται μπροστά στη λίμνη. Αφήνουν καραβάκια με κεριά αναμμένα, αυτοσχέδια διακοσμημένα. Κάποιες οικογένειες φτιάχνουν περίτεχνες κατασκευές και άλλοι απλά και λιτά. Αντί για κερί, τοποθετούν αναμμένα ρεσό. Η λίμνη μετατρέπεται γρήγορα σ' ένα μεγάλο αυτοσχέδιο «λιμάνι». Το κάνουν σε ανάμνηση του παλιού καιρού, όταν το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας βρισκόταν στη μέση της λίμνης κι ο μοναδικός τρόπος να πας ήταν με βάρκα. Όσοι δεν μπορούσαν να ανεβούν στη βάρκα, "έστελναν" έτσι το κερί τους κι έτσι έμεινε το έθιμο.
Σεκέρ Μπαϊράμ
Κάθε χρόνο οι μουσουλμάνοι τηρούν νηστεία για τρεις μήνες. Ο πρώτος μήνας ονομάζεται “Ρετζέπ”, ο δεύτερος “Σαμπάν” και ο τρίτος “Ραμαζάν”. Η νηστεία για τους δύο πρώτους μήνες είναι προαιρετική, ενώ για τον τρίτο υποχρεωτική.
Τρεις ημέρες πριν το Σεκέρ Μπαϊράμ γιορτάζεται το Μεβλούτ, δηλαδή η ημέρα που ο Θεός έδωσε το κοράνι στον Μωάμεθ στην Μέκκα, με προσευχή στο τζαμί. Την παραμονή του Σεκέρ Μπαϊράμ κατα το έθιμο όλοι πηγαίνουν για ψώνια, παρασκευάζουν και μοιράζουν λουκουμάδες. Το πρωί της επόμενης ημέρας οι άντρες πηγαίνουν στο τζαμί για προσευχή και μετά φίλοι και συγγενείς μαζεύονται στα σπίτια, τρώνε μαζί και ανταλλάσσουν επισκέψεις. Η γιορτή συνεχίζεται για τρεις ημέρες.
Χριστιανικός Γάμος στην Θράκη
Στην Θράκη, οι προετοιμασίες του γάμου διαρκούσαν μια εβδομάδα. Το μυστήριο γινόταν την Κυριακή μετά την Θεία Λειτουργία. Το Σάββατο συνηθίζονταν οι φίλες της νύφης να πηγαίνουν στο σπίτι της για να της βάψουν τα μαλλιά και τα νύχια της. Μάλιστα έβαφαν και το μικρό δάχτυλο του χεριού τους, κάτι που πιστοποιούσε πως θα ήταν μάρτυρες στο γάμο που θα ακολουθούσε.
Το βράδυ του Σαββάτου η μελλοντική νυφούλα ακολουθούσε το έθιμο που την ήθελε να κοιμάται με δύο παιδάκια. Ένα αγόρι από την δεξιά πλευρά και ένα κορίτσι από την αριστερή, ώστε το πρώτο μωρό που θα κάνει το ζευγάρι να είναι αγόρι και να ακολουθήσει το κορίτσι. Τα παιδάκια που κοιμόταν μαζί της το πρωί έπρεπε να πλύνουν τα χέρια της νύφης και εκείνη με την σειρά της να τα ασημώσει, δηλαδή να τους δώσει χρήματα. Αμέσως μετά άρχιζε η προετοιμασία της νύφης και το στόλισμά της με την βοήθεια των φιλενάδων της, μέσα σε ένα εορταστικό κλίμα γεμάτο από τις νότες γαμήλιων τραγουδιών.
Στο μεταξύ στο σπίτι του γαμπρού γινόταν το καθιερωμένο ξύρισμα. Εκείνος όση ώρα τον ξύριζαν, καθόταν στην καρέκλα έχοντας στα πόδια του ένα ταψί με ροδοπέταλα, ρύζι και κουφέτα μέσα στο οποίο οι συγγενείς έριχναν χρήματα καθώς τραγουδούσαν παραδοσιακά Θρακιώτικα τραγούδια γάμου. Αυτά τα χρήματα ήταν για την πληρωμή του κουρέα που είχε αναλάβει να τον ετοιμάσει για την μεγάλη στιγμή. Ακολουθούσε το ντύσιμό του με την βοήθεια των φίλων του και έπειτα όλοι μαζί πήγαιναν στην εκκλησία.
Οι συγγενείς του γαμπρού με τον κουμπάρο και τα όργανα, πήγαιναν στο σπίτι της νύφης όπου το έθιμο ήθελε για να τους ακολουθήσει να δώσουν χρήματα. Μάλιστα οι φίλες της έκρυβαν την νυφική γόβα και ο κουμπάρος έπρεπε να ασημώσει για να καταφέρει να την πάρει και να την φορέσει η νύφη για να φύγουν.
Μόλις τέλειωνε ο γάμος, οι νεόνυμφοι κατευθυνόταν στο σπίτι του γαμπρού. Εκεί η πεθερά της νύφης τους υποδέχονταν με ένα ποτήρι νερό, ένα ποτήρι κρασί και ασημώματα. Τους ευχόταν και αφού χόρευαν έναν χορό σειρά έπαιρνε η πεθερά του γαμπρού η οποία τους πρόσφερε γλυκό για να έχουν μια γλυκιά ζωή και έναν ευτυχισμένο έγγαμο βίο. Για να περάσουν στο εσωτερικό του σπιτιού τώρα, έπρεπε να πατήσουν ένα σιδερένιο αντικείμενο με το δεξί τους πόδι για να είναι πάντα σιδερένιοι γεμάτοι υγεία. Ακολουθούσε μεγάλο γλέντι και φαγοπότι.
Βάφτιση
Η βάπτιση είναι ένα από τα σημαντικότερα μυστήρια της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας. Ο κύριος σκοπός της είναι η ένωση του ανθρώπου με τον θεό. Η βάπτιση γίνεται συνήθως κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής ενός παιδιού. Το μυστήριο τελείται σε ναό που επιλέγουν οι γονείς του παιδιού.
Ο νονός ή η νονά που βαφτίζει το παιδί έχει σημαντικό ρόλο και μιλάει εκ μέρους του παιδιού και με αυτόν τον τρόπο επικυρώνει την πίστη του στον Ιησού Χριστό. Ο/Η νονός/νά ομολογεί δημόσια ότι απαρνιέται τον σατανά και ότι δέχεται τον Χριστό και έπειτα ανακοινώνει το όνομα του παιδιού. Στη συνέχεια ο ιερέας ευλογεί το νερό της κολυμπήθρας και ρίχνει μέσα το λάδι που έφερε ο/η νονός/νά. Το παιδί γυμνό αλείφεται με λάδι και βυθίζεται από τον ιερέα τρεις φορές στην κολυμπήθρα λέγοντας "Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος". Ο ιερέας παραδίδει το παιδί στον/ην νονό/νά τυλιγμένο σε πανί.
Οι συγγενείς ντύνουν το παιδί με τα καινούρια του ρούχα και του φοράνε στον λαιμό τον βαφτισικό του σταυρό. Ο/Η νονός/νά μαζί με τον ιερέα γυρίζουν τρεις φορές γύρω από την κολυμπήθρα και έπειτα δίνει το παιδί στους γονείς αφού του/της φιλήσου το χέρι. Αφού τελειώσει το μυστήριο οι καλεσμένοι δίνουν ευχές στους γονείς και στον/ην νονό/νά.
Ο νονός ή η νονά οφείλουν να καθοδηγούν, να προστατεύουν το παιδί στη ζωή του, να το νοιάζονται και να του συμπαραστέκονται. Το βαφτισμένο παιδί θεωρείται πνευματικό τους παιδί και δεσμεύονται να το βοηθήσουν στην ανατροφή του με αρχές και αξίες.
Εντερλέζι
Η ημέρα του Hidrellez είναι η 6η Μαΐου. Σηματοδοτεί το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό της Άνοιξης και του Καλοκαιριού. Αυτή τη μέρα γίνονται ευχές με σκοπό να πραγματοποιηθούν τα όνειρα που έχει ο καθένας. Η ημέρα γιορτάζεται με πικ-νικ και ψήσιμο στην εξοχή, κούνιες κάτω από τα δέντρα και χορό μέχρι το να βραδιάσει. Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι δύο Άγιοι, ο Hizir και ο Ilyas συναντιούνται αυτή την ημέρα και πραγματοποιούν τις ευχές.
Πρωτομαγιά
Πρωτομαγιά ονομάζεται η πρώτη μέρα του Μαΐου. Αποτελεί ημέρα εορτασμού της άνοιξης. Η κάθε οικογένεια κόβει χλωρά κλαδιά ελιάς, συκιάς, νεραντζιάς και πορτοκαλιάς κ.α. μαζί με λουλούδια και το τοποθετούν πάνω στην πόρτα του σπιτιού. Αυτό το γεγονός σημαίνει την σύνδεση του ανθρώπου με την φύση. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ – Γιαννιού του Θεριστή, το καίγανε στις φωτιές του Αγίου. Λίγο πιο έξω από το χωριό μου υπάρχει μια εκκλησία του Άγιου Αθανασίου. Η περιοχή είναι πεδιάδα με πολλά δέντρα και κατά την πρωτομαγιά πηγαίνουν πολλές οικογένειες για να ψήσουν κρέατα και να παίξουν τα παιδιά. Από διάφορα μέρη της πεδιάδας του Αγίου Αθανασίου ακούγονται φωνές, γέλια, συζητήσεις και τραγούδια. Υπάρχει και ένα ακόμα έθιμο όπου μαζευόμαστε στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με την εικόνα του Αγίου Αθανασίου. Αυτή η γιορτή λέγεται «Κλήδονας» όπου κάτοικοι του χωρίου μου και του δήμου Φαρκαδόνας έρχονται να τιμήσουν τον Άγιο Αθανάσιο καθώς επίσης και το μήνα των λουλουδιών, όπως αποκαλούν τον Μάιο. Στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας οι γυναίκες του χωριού έρχονται να θυμηθούν τα παλιά. Τότε που η μόνη διασκέδαση των κατοίκων ήταν οι θρησκευτικές εορτές, τα πανηγύρια, τα τραγούδια και οι χοροί. Οι γυναίκες διοργανώνουν τον «Κλήδονα», στήνοντας το χορό με παραδοσιακά τραγούδια για να υμνήσουν το Μάη, την άνοιξη και τον Άγιο Αθανάσιο με μια στάμνα νερό και λουλούδια. Στο θρησκευτικό κομμάτι της γιορτής, ο ιερέας διαβάζει τον άρτο και τον μοιράζει στους πιστούς.
Μαγειρίτσα
Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου μεταδίδει ο ιερέας το μήνυμα ότι ο Χριστός αναστήθηκε (Χριστός Ανέστη). Aφού οι χριστιανοί λάβουμε το άγιο φως από τον ιερέα (δεύτε λάβετε φως) μεταδίδουμε με τις λαμπάδες στον κάθε συνάνθρωπο μας το μήνυμα ανάβοντας ο ένας την λαμπάδα του άλλου. Αργότερα, στο σπίτι, σερβίρεται η μαγειρίτσα η οποία είναι παραδοσιακή σούπα. Μαγειρεύεται με λαχανικά, άνηθο, εντόσθια του αρνιού (συκωταριά) και ρύζι.
